مبانی جامعه شناختی مسوولیت اخلاقی در اخلاق اسلامی (الأصول المعرفية الاجتماعية للمسؤولية الأخلاقية في الأخلاق الإسلامية)

عنوان نشریه: 
معرفت اخلاقی :   پاییز و زمستان 1391 , دوره  3 , شماره  4 (پیاپی 12) ; از صفحه 25 تا صفحه 38 .

نویسندگان: 
شهریاری پور علیرضا*
آدرس:  
* موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
چکیده: 
چکیده فارسی:
مسوولیت اخلاقی، که در معرض بازخواست بودن نسبت به وظایف اخلاقی است، در مکتب اسلام، در برابر خداوند معنا پیدا می کند. مهمترین بحث مرتبط با این موضوع، بحث از مبانی نظری آن است. این مبانی شامل مبانی هستی شناختی، انسان شناختی، معرفت شناختی، ارزش شناختی و جامعه شناختی است.
هدف این تحقیق، بررسی خاستگاه جامعه شناختی مسوولیت اخلاقی انسان است. از جمله این مبانی، می توان به اجتماعی بودن انسان، اصالت فرد و اعتباریت جامعه، رابطه متقابل فرد و جامعه و قانون مندی امور اجتماعی اشاره نمود. با بهره گیری از مبانی جامعه شناختی و مباحثی چون تکلیف اخلاقی، حق اخلاقی و تلازم آن با تکلیف، همچنین تلازم میان تکلیف و مسوولیت، می توان اصل مسوولیت اخلاقی انسان را برهانی و بر اساس آن تبیین نمود. ابتدا مبانی مرتبط با بحث مسوولیت را استخراج نموده، سپس بر اساس آنها برهانی تنظیم خواهد شد. روش بحث در این پژوهش، روش کتابخانه ای و تحلیلی عقلی به همراه استدلال برهانی است.
چکيده عربي:
المسؤولية الأخلاقية التي هي عرضة للاستفسار في مجال الوظائف الأخلاقية، تحظي بمعني خاص أمام الله تعالي في المدرسة الإسلامية. و أهم مبحث يتعلق بهذه المسؤولية هو دراسة أصولها النظرية، وهذه الأصول تتضمن المعرفة الوجودية والوجودية الإنسانية والمعرفة المبدئية والمعرفة الاجتماعية. الهدف من تدوين هذا البحث هو دراسة منشأ المعرفة الاجتماعية للمسؤولية الأخلاقية لدي الإنسان. ومن هذه الأصول: النزعة الاجتماعية للإنسان، أصالة الفرد و اعتبارية المجتمع، العلاقة المتبادلة بين الفرد والمجتمع، قانونية الشؤون الاجتماعية. وعبر استثمار الأصول المعرفية الاجتماعية وبعض الأبحاث، كالتكليف الأخلاقي والحق الأخلاقي وملازمته للتكليف، وأيضا الملازمة بين التكليف والمسؤولية، يمكن بيان أصل المسؤولية الأخلاقية للإنسان بشكل مبرهن. قام الباحث في هذه المقالة باستكشاف الأصول المتعلقة بمبحث المسؤولية الأخلاقية أولا، ثم نظم برهانا علي أساسها، حيث اتبع منهجا مكتبيا تحليليا عقليا إضافة إلي الاستدلال البرهاني.
 

فایل ضمیمه: 
پیوستاندازه
دانلود مقاله 256.7 کیلوبیت [0 بار دانلود]250.73 کیلوبایت
موضوع سایت رویش: