نقد و اصول حاكم بر آن، در سيره علمی علامه طباطبائی
سال هشتم، شماره اول، پیاپی 21، بهار و تابستان 1396
سیدضیاءالدین علیانسب / استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران olyanasabz@mail.tbzmed.ac.ir
فاطمه شاه‌محمدی / كارشناسی ارشد فقه و اصول، مؤسسه آموزش عالی حوزوی الزهرا علیها السلام تبریز، ایران research491os@yahoo.com
چکیده
نقد، داوری و تشخیص قوت و ضعف اثر، نشان دادن کاستی‌ها و نمودن راه‌های تازه و حفاظت از سلامت و حریم دانش است. در هر عصری افرادی هستند که به عرضة آثار نازل، سست و بی‌پایه اقدام می‌کنند. ازاین‌رو، لازم است ناقدان با التزام به اخلاقیات و اصولی خاص، اقدام به نقد آثار نموده و مدافع و حافظ سلامت علمی جامعه باشند. علامه طباطبائی نیز محقق و عالمی فرهیخته و ناقدی متخصص بودند که سره را از ناسره تشخیص می‌دادند. این مقاله تلاش دارد ضمن تحلیل معنای نقد و بیان مهم‌ترین اصول اخلاق نقد، مصادیقی از رعایت اخلاق نقد در سیرة علمی علامه طباطبائی بررسی كند. بررسی سیره علمی ایشان از خلال منابع مکتوب و به روش کتابخانه‌ای، حاكی از این است که علامه طباطبائی مهم‌ترین اصول حاکم بر نقد مانند داشتن انگیزة الهی و معنوی، آزاداندیشی و پرهیز از تعصب، نقدپذیری و انصاف علمی، پشتکار و خستگی‌ناپذیری، داشتن تخصص نقد، برهانی و مستدل‌نویسی، جسارت علمی، حفظ حرمت‌ها و عدم هتاکی در نقد را رعایت کرده است.