سیدحسین شرفالدین / استادیار جامعه شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)

چكيده
است. هویت انضمامی، « آداب اجتماعی » ، یکی از نظامهاي هنجاري بسیار مهم در هر جامعه و جهانهاي فرهنگی
بینالاذهانی، نسبی و متغیر بودن و کارکردهاي صوري آداب موجب شده تا این بخش هنجارین، بهرغم اهمیت از حوزه
مطالعات محققانه بهدور مانده و یا در حاشیه موضوعات فقهی، حقوقی و اخلاقی به اجمال ملاحظه شود. پرسش از
چیستی، چرایی و ضرورت، انواع، نقش و کارکرد، مبانی نظري، وجوه اشتراك و افتراق آن با سایر نظامهاي هنجاري
همچون اخلاق، فقه، قانون، عرف، و استحسانات زیباشناختی، عمدهترین پرسشهایی است که انتظار میرود شاخههاي
مختلف علوم اجتماعی به تناسب علایق و جهتگیريهاي رشتهاي خود بدان توجه کنند. این نوشتار درصدد است تا
نسبت مفهومی، نظري، زبانی و کارکردي میان اخلاق و آداب اجتماعی را بهمثابه دو نظام هنجاري با محوریت منابع
دینی و منابع معرفت دینی مورد واکاوي و تحلیل قرار داده، به برخی نتایج کاربردي متناسب با اقتضائات جامعه موجود
دست یابد. روش مطالعه، تحلیل محتواي گزارههاي مربوط در متون و منابع دینی و علمی با روش تفسیري است.