مسعود آذربایجانى‌

اشاره:

روح و روان آدمى، از جمله موضوعات مهمى بوده است که از دیرباز، ذهن اندیشمندان و متفکران را به خود مشغول کرده است. نتیجه آن نیز ارائه یک دسته نظریات روان‌شناسانه است که در بستر زمان دچار تغییر و تحول شده است؛ به طورى که این تحولات در شرایط فعلى نیز به نحو مبنایى ادامه دارد. از طرف دیگر، منابع دینى ما سرشار از معارف روان‌شناختى انسان است که متاسفانه تاکنون- به رغم تلاش‌هائى که صورت گرفته- به جامعه ارائه نشده است. بر این اساس، لازم است ضمن ارائه معارف ناب اهل بیت علیهم‌السلام در این زمینه، مقایسه‌اى هم با آن مکاتب داشته باشیم. براى نیل به این مقصود، از وجود جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر مسعود آذربایجانى عضو هیأت علمى پژوهشگاه حوزه و دانشگاه که در هر دو زاویه داراى تخصص ویژه‌اى هستند بهره گرفتیم.

امیدواریم این، باب خیرى باشد تا در شماره‌هاى بعدى در یک باب مستقل، به آن بپردازیم. در این شماره عوامل مؤثر بر تحول اخلاقى را بررسى خواهیم کرد.

روان‌شناسى در جایگاه «مطالعه علمى رفتارها و فرایندهاى روانى انسان»^[۱]، مى‌تواند فضایل و رذایل اخلاقى را نیز از حیث واقعیت روان‌شناختى آن‌ها در انسان بررسى کند و رفتارهاى متناسب با آن‌ها را کاوش نماید و به توصیف، تبیین و حتى پیش بینى‌هاى علمى‌دست یازد.