نظریه امر الهی اصلاح شده با تقریر رابرت آدام (نظرية الأمر الإلهي المعدلة بتقرير روبرت آدمز)
عنوان نشریه:
معرفت اخلاقی : پاییز و زمستان 1391 , دوره 3 , شماره 4 (پیاپی 12) ; از صفحه 5 تا صفحه 24
نویسندگان:
شفق نجیب اله*
چکیده:
چکیده فارسی:
نظریه امر الهی از نظریه های معروف فلسفه اخلاق است. این نظریه از دیرباز هجمه انتقادهای پرشماری بوده است. رابرت آدامز به دفاع از این نظریه پرداخته و تقریر جدیدی از آن عرضه کرده است. در حالی که روش مدافعان نظریه امر الهی سنتی روشی متافیزیکی است، روش آدامز در دفاع از آن روش سمانتیکی است. آدامز، برخلاف نظریه امر الهی سنتی، معتقد است که مفاهیم اخلاقی واقعیت عینی دارند. ازاین رو به امر الهی وابسته نیستند؛ اما الزامات اخلاقی وابسته به اوامر الهی اند. دلیل وی برای اثبات این مطلب، این همانی الزامات اخلاقی با اوامر الهی است. از دیدگاه این مقاله مهم ترین اشکال نظریه آدامز این است که با وجود پذیرفتن واقعیات عینی مفاهیم اخلاقی، الزامات اخلاقی را از آنها استنتاج شدنی نمی داند.
چکيده عربي:
نظرية (الأمر الإلهي) هي إحدي النظريات المعروفة في فلسفة الأخلاق، ومنذ القدم كانت عرضة لانتقادات عديدة، وقد قام روبرت آدمز بالدفاع عنها وطرح تقريرا جديدا حولها، في حين أن أسلوب المدافعين عن نظرية الأمر الإلهي التقلدية هو أسلوب ما وراء طبيعي، لكن أسلوب آدمز في الدفاع عنها هو أسلوب دلالي. فرأيه يتعارض مع نظرية الأمر الإلهي التقليدي كونه يعتقد بأن المفاهيم الأخلاقية تحظي بحقيقة عينية، لذا فهي لا ترتبط بالأمر الإلهي ولكنه يعتقد بأن الإلزامات الأخلاقية تتعلق بالأوامر الإلهية. وبرهانه علي ذلك هو انسجام الإلزامات الأخلاقية مع الأوامر الإلهية. وأهم مؤاخذة علي نظرية آدمز هي عدم إمكان استنتاج الإلزامات الأخلاقية من المفاهيم الأخلاقية رغم قبول حقائقها العينية.