خودسازی در آخر الزمان
سوال:
سلام جوان يا نوجواني كه خود را از گناه در اين دوره آخر الزمان حفظ كند چه اجر و پاداشي دارد؟ آيا در آيات و روايات آمده است؟
پاسخ:
اينكه نوجوان يا جوان خود را از معصيت حفظ كند ،دقيقا همان است كه از آن، در آيات وروايات تعبير به «صبر» كرده اند :
« يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ » (بقرة / 153 )- نخست ميگويد: اى كسانى كه ايمان آوردهايد از صبر و نماز كمك بگيريد (يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ).و با اين دو نيرو (استقامت و توجه به خدا) به جنگ مشكلات و حوادث سخت برويد كه پيروزى از آن شما است زيرا خداوند با صابران است (إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ).
- لذا بسيارى از علماى اخلاق براى صبر سه شاخه ذكر كردهاند:
صبر بر اطاعت (مقاومت در برابر مشكلاتى كه در راه طاعت وجود دارد).
صبر بر معصيت (ايستادگى در برابر انگيزههاى گناه و شهوات سركش و طغيانگر).
و صبر بر مصيبت (پايدارى در برابر حوادث ناگوار و عدم خود باختگى و شكست روحى و ترك جزع و فزع).
كمتر موضوعى را در قرآن مىتوان يافت كه مانند صبر تكرار و مورد تاكيد قرار گرفته باشد، در قرآن مجيد در حدود هفتاد مورد از صبر، سخن به ميان آمده كه بيش از ده مورد از آن به شخص پيامبر ص اختصاص دارد.تاريخ مردان بزرگ گواهى مىدهد كه يكى از عوامل مهم يا مهمترين عامل پيروزى آنان استقامت و شكيبايى بوده است، افرادى كه از اين صفت بىبهرهاند در گرفتاريها بسيار زود از پا در مىآيند و مىتوان گفت نقشى را كه اين عامل در پيشرفت افراد و جامعهها ايفا مىكند، نه فراهم بودن امكانات دارد و نه استعداد و هوش و مانند آن.
- به همين دليل در قرآن مجيد روى اين موضوع با مؤكدترين بيان تكيه شده است، آنجا كه مىگويد: إِنَّما يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسابٍ: صابران پاداش خود را بىحساب مىگيرند (زمر- 10). يعنى پاداش صابرين ،عدد و شماره ندارد.
- و در مورد ديگر بعد از ذكر صبر در برابر حوادث مىخوانيم: إِنَّ ذلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ: اين كار از محكمترين كارها است (لقمان- 17).
- اصولا ويژگى استقامت و پايمردى، اين است كه فضائل ديگر بدون آن ارج و بهايى نخواهد داشت كه پشتوانه همه آنها صبر است و لذا در نهج البلاغه در كلمات قصار مىخوانيم:و عليكم بالصبر، فان الصبر من الايمان كالراس من الجسد، و لا خير فى جسد لا راس معه، و لا فى ايمان لا صبر معه: بر شما باد به صبر و استقامت كه صبر در برابر ايمان همچون سر است در مقابل تن، تن بىسر فايدهاى ندارد، همچنين ايمان بدون صبر، ناپايدار و بىنتيجه است « نهج البلاغه كلمات قصار شماره 82.».
- در روايات اسلامى عاليترين صبر را آن دانسته اند كه به هنگام فراهم آمدن وسائل عصيان و گناه ، انسان مقاومت كند و از لذت گناه چشم بپوشد.
- در تفسير قمى در مورد آيه (وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوى فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوى) نازعات /40 و41 ، فرمود اهل ايمان كه بر معصيت و گناهى دست يابند و سپس در اثر مخالفت و نهى پروردگار، از اقدام به گناه خوددارى نمايند جزاء و پاداش ترك گناه ؛ نعمتهاى بهشت خواهد بود.
روايات:
َ
1. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَنْ تَرَكَ مَعْصِيَةً لِلَّهِ مَخَافَةَ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَرْضَاهُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ.
رسول خدا ص فرمود : هر كس به خاطر ترس از خدا گناه را ترك كند خداوند روز قيامت او را راضي خواهد نمود . (الكافي 2 81 باب اجتناب المحارم )
2. وَ فِي وَصِيَّةِ النَّبِيِّ (ص ) لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع يَا عَلِيُّ مَنْ تَرَكَ الْخَمْرَ لِلَّهِ سَقَاهُ اللَّهُ مِنَ الرَّحِيقِ الْمَخْتُومِ .
رسول خدا ص در سفارش به امير مومنان ع فرمود : هر كس شراب را براي خدا ترك كند خداوند به او از شراب بهشتي مي نوشاند. (بحارالأنوار 8 114 باب 23)
َ3. منْ تَرَكَ لِلَّهِ شَيْئاً عَوَّضَهُ اللَّهُ خَيْراً مِنْه.
هر كس چيزي ( از گناه ) را ترك كند خداوند بهتر از ان را به او خواهد داد . (بحارالأنوار 57 229 باب 36 )
َ4. فوائد چشم پوشي و عفت چشم
چشمي كه به نگاه حرام آلوده نگردد، سبب بركات زير مي گردد:
الف . ديدن شگفتيها:
«رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمود: « غُضُّوا اَبْصارَكُم تَرَوْنَ الْعَجائِبَ » چشمهايتان را (از نامحرم) بپوشانيد تا عجايب و شگفتيها را ببينيد. (بحارالانوار، ج 101، ص 41 )
ب . راحتي قلب:
امام علي ـ عليه السلام ـ فرمود: «مَنْ غَضَّ طَرْفَهُ اَراحَ قَلْبَهُ » آنكه از نامحرم چشم خود را فرو نهاد، قلبش را راحت كرده است. ( شرح غررالحكم، آمدي،ج 5، ص 449 )
ج . نيك خويي:
همچنين آن حضرت فرمود: «مَن غُضَّتْ اَطرافُهُ حَسَنَتْ اَوصافُهُ » كسي كه نگهاه هايش كنترل شود، صفاتش نيكو گردد. (ميزان الحكمه، ج 10، ص 7 )
د .پاداش الهي:
امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمود: « مَنْ نَظَرَ اِلي امْرأَةٍ فَرَفَعَ بَصَرَهُ اِليَ السَّماءِ اَوْ غَمَضَ بَصَرَهُ لَمْ يَرْتَدَّ اِلَيْهِ بَصَرُهُ حَتّي يُزَوَّجَهُ اللهُ مِنَ الْحُورِ العينِِ » هر كسي زني را ببيند و بلافاصله ديده اش را به آسمان بدوزد يا چشم فرو بندد، چشم باز نگرداند مگر اينكه خداوند حوريان بهشتي را به عقد او در آورد. (بحارالانوار، ج 101، ص 7 )
ه . چشيدن شيريني ايمان:
پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمود: « اَلنَّظَرُ سَهْمٌ مَسموُمٌ مِنْ سِهامِ اِبْليسَ فَمَنْ تَرَكَها خَوْفاً مِنَ اللهِ اَعطاهُ اللهُ ايماناً يَجِد حَلاوَتَهُ في قَلْبِهِِ » نگاه (به نامحرم) تير زهرآلودي از تيرهاي شيطان است و هر كس آن را از ترس خدا ترك كند، خداوند چنان ايماني به او عطا كند كه شيريني اش را در دل خويش احساس كند. ( بحارالانوار، ج 101، ص 38 )