نویسندگان:  آذر عادل*, ربيعه مسعود, قيطاسی فاطمه
 
 * گروه مديريت، دانشكده علوم انسانی، دانشگاه تربيت مدرس
 
چکیده: 

زمينه: اخلاق در تصميم گيری و علم مديريت (تحقيق در عمليات) به تازگی مطرح و جذابيّت خاصی برای محقّقين اين رشته علمی فراهم نموده و چشم انداز تحقيقاتی فراوانی برای آن می توان متصوّر بود. علم مديريت به دليل ماهيت استراتژيک آن در کمک به تصميم گيری در حوزه انسانی نسبت به ساير علوم از اهميّت خاصی برخوردار است چرا که هر تصميم در اين حوزه می تواند بر اقشار مختلف جامعه، محيط و طبيعت اثرگذار باشد. از جمله طرق موثر به منظور وارد ساختن مباحث اخلاقی در امور روزمره انسانی لحاظ اخلاق در تصميم گيری و متعاقباً تحقيق در عمليات به عنوان يک سيستم پشتيبانی تصميم می باشد.
روش كار: در اين مطالعه مروری ضمن مقايسه موقعيت های دنيای طبيعی و دنيای انسانی و قياس تصميم گيری در اين موقعيت ها به اين مساله توجه می گردد که تصميم گيری در موقعيت های انسانی نيازمند آن است که به سه قطب اثرگذار يعنی منطق، ذهنيت و اخلاق توجه شود. در قطب منطقی مدل های پايه ای تحقيق در عمليات، در بحث ذهنيّت استفاده از مدل های تصميم گيری چند معياره (MCDM) و در بحث اخلاق مواردی چون توسعه پايدار، عدالت اجتماعی، آلودگی، ضايعات، تعهدات زيست محيطی، مديريت مواد خام مطرح می شود. در ادامه نکاتی در برقراری توازن بين اين سه قطب در مدل های تحقيق در عمليات بحث می شود و راهکار هايی در اين خصوص ارايه می گردد. اين مقاله در برگيرنده سوگندنامه تحقيق در عمليات، اخلاق در مدل سازی، نتيجه گيری و پيشنهادات برای تحقيقات آتی نيز هست.
نتيجه گيری: تصميم گيری در حوزه علم مديريت بدون توجه به مولفه های اخلاق و مسووليت اجتماعی واقع بينانه نيست. امروزه نويسندگان در خصوص دخالت دادن اخلاق در تصميم گيری فعاليت كرده و متدهايی را پيشنهاد داده اند. اين مقاله ضمن بررسی جامع تحقيقيات گذشته و آخرين دستاوردها به يك متدولوژي چند شاخصه دست يافته است كه پژ‍وهشگران و تصميم گيرندگان را قادر می سازد مسايل اخلاقی را در مدل سازی و تصميم گيری دخالت دهند.

 
منبع : نشریه اخلاق در علوم و فناوری:   بهار و تابستان 1387 , دوره  3 , شماره  2-1 ; از صفحه 61 تا صفحه 70 .
http://www.sid.ir/FileServer/JF/70913870207