نظريه نمايندگی از ديدگاه اخلاق
نویسندگان: هاشمی سيدعباس, سليمانی مارشك مجتبی*
* دانشگاه اصفهان
چکیده:
چکيده فارسي:
رويکرد اثباتی و پيرو آن نظريه نمايندگی، تاثير زيادی روی جريان پژوهش های حسابداری داشته است. مطابق نظريه نمايندگی، شرکت مجموعه ای از روابط قراردادی و هدف آن بيشينه سازی ثروت سهام داران است. بين کارگزاران و کارگماران به سبب اهداف متفاوت، منفعت طلبی و فرصت طلبی، تضاد منافعی هميشگی وجود دارد و نظريه نمايندگی به دنبال راهکارهايی برای کمينه کردن هزينه های اين تضاد است. در اين مقاله مبانی نظريه نمايندگی تشريح و انتقادات وارد بر آن از ديدگاه اخلاق، تحليل و بررسی شده است. مقاله ساختاری توصيفی تحليلی داراست و برای گردآوری مبانی نظری و مطالب، از روش اسنادکاوی و کتابخانه ای استفاده شده است. اين نظريه به علت ديد محدود و ساده انگارانه، و نيز ناديده شمردن هنجارهای اخلاقی و جنبه های اجتماعی، توانايی محدودی در توصيف و پيش بينی رفتار انسانی دارد.
چکيده عربي:
الاتجاه الاثباتي و تبعا له نظرية التمثيل والوكالة، له تأثير بالغ علي قضية البحوث في مجال المحاسبة. وفقا لنظرية الوكالة، تمثل الشركة مجموعة من العلاقات التعاقدية، و هدفها تحقيق الحد الأقصي من الثروة لأصحاب الأسهم المشاركة فيها. و من الطبيعي ان يكون هناك علي الدوام تعارض في المصالح بين الوسطاء (السماسرة تجار السلع الاستهلاكية) والمكلفين بالأعمال بسبب الاختلاف في الاهداف و بدافع الروح النفعية والانتهازية، ونظرية الوكيل تهدف إلي ايجاد السبل الكفيلة بتقليص تكاليف هذا التعارض. يقدم هذا البحث شرحا لمبادئ نظرية التوكيل و يحلل ما يشار ضدها من انتقادات من زاوية الأخلاق يتصف هذا البحث بهيكلية وصفية تحليلية، و اعتمد الاسلوب المكتبي و اسلوب تقصي الوثائق لجميع المبادئ النظرية والقضايا التي ينبغي بحثها. ونظرا إلي ضيق افق و تبسيطية نظرية التوكيل و تجاهلها للقواعد الأخلاقية والجوانب الاجتماعية، فهي ذات قدرة محدودة علي توصيف و استشراق السلوك البشري.
منبع: نشریه: پژوهش نامه اخلاق : بهار 1394 , دوره 8 , شماره 27 ; از صفحه 27 تا صفحه 48 .