نقد و بررسی دلايل انکار «علوم انسانی دستوری»
سال سوم، شماره سوم، تابستان 1391، صفحه 107 ـ 124
Ma'rifat-i Ākhlaqī, Vol.3. No.3, Summer 2012
علی مصباح* / حسن محیطی اردکان**
چكیده
در یک تقسیمبندی میتوان علوم انسانی را به دو بخش توصیفی و دستوری تقسیم كرد. علوم انسانی توصیفی به علومی گفته میشود که به تبیین و توصیف پدیدههای انسانی میپردازند. در مقابل، علوم انسانی دستوری به آن بخش از علوم انسانی گفته میشود که مجموعهای از گزارههای دستوری (باید و نبایدهای) متناسب با مبانی از پیشپذیرفتهشده را برای تحقق اهداف مورد نظر ارائه میدهند.
اثبات یا انکار علوم انسانی دستوری همواره یکی از موارد اختلاف میان دانشمندان علوم انسانی بوده است، به گونهای که گروهی آن را جزء علم میشمارند، اما گروهی دیگر، منکر علم بودن آن هستند. اتخاذ برخی روشها در علوم انسانی و نیز اعتقاد به عدم ارتباط منطقی میان واقعیت و ارزش، زمینة انکار علوم انسانی دستوری را فراهم میکند. بر همین اساس، نقد دو عامل یادشده میتواند زمینه را برای اعتقاد به علوم انسانی دستوری هموار كند.
در این پژوهش، پس از تبیین چیستی و ویژگیهای علوم انسانی دستوری، دلایل منکران علوم انسانی دستوری، نقد و بررسی است.
* دانشیار گروه فلسفه موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)
** کارشناس ارشد فلسفه اسلامی موسَسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) nagi1364@yahoo.com
دریافت: 17/12/1390 ـ پذیرش: 3/4/1391