پايه نظری موعظه پذيری (اتعاذ) براساس قرآن و حديث
نویسندگان: پسنديده عباس , عسكريان فاطمه
* دانشگاه قرآن و حديث
چکیده:
چکيده فارسی:
هدف اين پژوهش، بررسی چارچوب نظری موعظه پذيری براساس قرآن و احاديث می باشد. اين پژوهش کتابخانه ای- توصيفی با روش تحليل محتوا به کشف و بررسی عناصر موثر در پذيرش موعظه پرداخته و سپس مناسبات ميان آنها را بررسی کرده و نظام حاکم بر آنها را مشخص ساخته است. يافته های اين پژوهش آن است که ايمان، تقوا، عقل، زهد، واعظ درونی، قلب نرم و منعطف و هوشياری، از عناصر موثر در پذيرش موعظه هستند که در سه گروه عناصر شناختی، عاطفی و عملکردی طبقه بندی می شوند. بر اين اساس، چارچوب نظری موعظه پذيری، مبتنی بر خود عقلانی، خود عاطفی، خود مهارگر و خود موعظه گر است. از سويی بايد پيش از موعظه، اين چهار «خود» را در افراد به وجود آورد و تقويت نمود که اين وظيفه دستگاه های تبليغی، آموزشی و پرورشی است. از سوی ديگر می توان با طراحی ابزار سنجش آن، به بازشناسی افراد موعظه پذير از انسان های موعظه ناپذير اقدام نمود.
چکيده عربي:
الغاية من انجاز هذا البحث هدف دراسة الإطار النظري للإتعاظ استنادا الي ما ورد في القرآن والأحادث. انطلق هذا البحث المکتبي الوصفي الذي أجري بطريقة تحليل المحتوي لكشف ودراسة العناصر المؤثر في الإتعاظ وتقبل الموعظة. ثم درس بعد ذلك العلاقة بين هذه العناصر وحدد النظام السائد فيها تكشف معطيات هذا البحث أن الايمان، والتقوي، والعقل، والزهد، والواعظ الذاتي، والقلب اللين، والوعي، تعد من العناصر المؤثرة في تقبل الموعظة، ويمكن تبويبها ضمن ثلاث مجموعات من العناصر المعرفية، والعاطفية، والعملية. وعلي هذا الأساس يبني الاطار النظري للاتعاظ علي الذات العقلانية، والذات العاطفية، والذات الرادعة، والذات الواعظة. وهذا ما يستدعي ايجاج وتعزيز هذه «الذاتيات» الاربعة لدي كل فرد قبل وعظه، وهذا بطبيعة الحال من واجب الجهات التبليغية والتعليمية والتربوية. هذا من جهة، ومن جهة اخري يمكن عند وضع اداة قياس مناسبة، التمييز بين من يتعظون ومن لا يتعظون من بني الانسان.
منبع: نشریه پژوهش نامه اخلاق : تابستان 1394 , دوره 8 , شماره 28 ; از صفحه 117 تا صفحه 138 .