بخشایش و پدیدارهای مشابه، تعریف بخشایش براساس وجه سلبی و ایجابی
عنوان عربي: التسامح والمواقف المشابهة، تعريف التسامح علي أساس الوجه الايجابي و السلبي
عنوان نشریه:
پژوهش نامه اخلاق : پاییز 1394 , دوره 9 , شماره 29 ; از صفحه 21 تا صفحه 42.
نویسندگان:
صالحی زینب*
آدرس:
* دانشگاه قم
چکیده:
چکیده فارسی:
بخشایش در نیمه دوم قرن بیستم به بعد، یکی از فضیلت های اصلی شمرده می شود که با سرشت جائزالخطا و لغزش پذیر بودن بشر ارتباطی تنگاتنگ دارد. هرچند تا حدودی اجماع وجود دارد که بخشایش، دائرمدار خطای اخلاقی است، به دلیل گستردگی ابعاد و انواع آن، دیدگاه های مختلفی در خصوص چیستی بخشایش ارائه شده است. اشتراک این دیدگاه ها در آن است که بخشایش را بر محور خطای اخلاقی می دانند و می کوشند تا مرز میان بخشایش را با پدیدارهای مشابه تعین یافته و تعین نایافته در علم اخلاق مشخص کنند. هرچند این دیدگاه ها در وجه سلبی تعریف بخشایش، اشتراک زیادی با یکدیگر دارند، در وجه ایجابی اغلب از هم فاصله می گیرند و گونه های مختلفی را در تعریف بخشایش و تبیین ماهیت آن عرضه می کنند. در این مقاله می کوشیم تا بخشایش را براساس دو وجه سلبی و ایجابی تعریف کنیم.
چکيده عربي:
غدا التسامح في النصف الثاني من القرن العشرين فصاعداً، واحداً من الفضائل الأساسية، و يرتبط بشکل وثيق مع فکرة احتمال صدور الخطأ والزلل من الانسان. و علي الرغم من وجود اجماع ـ إلي حدًّ ما ـ علي ان التسامح يدور مدار الخطأ الأخلاقي، بسبب سعته و تعدد أنواعه، طُرحت آراء مختلفة بشأن طبيعته. و تشترک هذه الآراء في ان التسامح يدور حول محور الخطأ الأخلاقي و تحاول وضع حد واضح بين التسامح و بين مظاهر اخري مشابهة معيّنة أو غير معيّنة في علم الأخلاق. و تشترک هذه الآراء إلي حدّ بعيد في الوجه السلبي لتعريف التسامح، غير انها غالباً ما تبتعد عن بعضها في الوجه الايجابي، و يقدّمون أنماطاً مختلفة في تعريف التسامح و تبيين ماهيّته. نحاول في هذا البحث تعريف التسامح علي أساس الوجهين السلبي والايجابي.