، سال دوم، شماره دوم، بهار 1390، صفحه 53 ـ 68

Ma'rifat-i Ākhlaqī, Vol.2. No.2, Spring 2011

رضاعلی نوروزی* / حسين عاطفت‌دوست**

چكيده

اين مقاله با روش تحليلی ـ توصيفی به بررسی تربيت اخلاقی از منظر خواجه نصيرالدين طوسی و كلبرگ در سه بخشِ مبانی، هدف و روش‌های تربيت اخلاقی می پردازد. مبنای تربيت اخلاقی از ديدگاه كلبرگ، درك و استدلال مخاطبان بوده كه شش مرحله را در رشد اخلاقی معرفی كرده، ولی از ديدگاه خواجه نصير، نفس انسانی مبنای تربيت اخلاقی است. هدف تربيت اخلاقی از ديدگاه خواجه نصير، رسيدن به قرب الاهی ولی از ديدگاه كلبرگ، دست يافتن به عدالت برای همه مردم و تحقق ارزش‏ های عالی انسانی در زندگی آنهاست. روش تربيت اخلاقی از نظر كلبرگ، تربيت اخلاقی نه به وسيله آموزش، بلكه انتقال دانش‏ آموز از مرحله ‏های پايين رشد اخلاقی به مرحله بالاتر از طريق وادار كردن آنها به بحث درباره مشكلات اخلاقی است. ولی خواجه نصير تأديب، عادت دادن و بهره بردن از تشويق و تنبيه را اساسی ‏ترين روش‏های تربيت و روش‏های عام شامل، پرهيز از گوش دادن به حرف‏ های ناشايست، برقررای اعتدال در دو قوه شهويه، غضبيه و روش‏های خاص شامل معالجه برخی رذايل میداند.