، سال دوم، شماره اول، زمستان 1389، صفحه 95 ـ 114
Ma'rifat-i Ākhlaqī, Vol.2. No.1, Winter 2011

فاطمه هاشمی* / رضاعلی نوروزی**

چكیده

هدف این مقاله بررسی دیدگاه‌های فارابی دربارة نحوة تحصیل سعادت فرد و جامعه است. این نوشتار، با رویكرد تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع اصلی، به بررسی اندیشه­های تربیت اخلاقی فارابی پرداخته است. با توجه به اینكه فارابی هم به فلسفة یونان احاطه داشته و هم از مكتب وحیانی اسلام و احادیث ائمه اطهار(ع) بهره‌مند بود، اندیشة وی در شرایط كنونی جامعه می­تواند راهنمای عمل بسیار خوبی باشد. با اینكه فارابی بیشتر در باب مسائل اجتماعی و سیاسی سخن گفته است، اما فرد و اخلاق را در رأس امور می­داند. وی انسان را موجودی مختار و امكان تغییر اخلاق را برای هر فرد ممكن می‌داند. فارابی انسان را موجودی اجتماعی در نظر می­گیرد كه دستیابی او به سعادت، بدون تعاون و همكاری با دیگر افراد جامعه ممكن نیست. وی معتقد است كه سلامت فرد و جامعه متأثر از هم بوده و با تربیت افراد سالم می­توان به مدینة فاضله دست یافت و در مدینة فاضله است كه سلامت اخلاقی و ایمان مردم مصونیت پیدا می­كند. از این‌رو، اصول و روش­هایی را برای تغییر افعال قبیح و ایجاد رفتارهای پسندیده پیشنهاد می‌كند.