اشاره
میان زمانها، برخى اوقات از ویژگى ممتازى برخوردارند که در آنها، باران رحمت الهى باریدن گرفته و قلوب تشنه معرفت را سیراب مى کند. پیامبراکرم (صلى الله علیه و آله) مى فرمایند:
إِنَّ لِرَبِّکُمْ فِی أَیَّامِ دَهْرِکُمْ نَفَحَاتٍ أَلَا فَتَعَرَّضُوا لَهَا؛[۱]
محمد نورى
اشاره
انسان دردمندى که انبان بزرگ ابهامهاى خود را گشوده و چشم انتظار دستورالعمل است، از این دستورالعملها چه بهرهاى در نظر دارد؟ آیا جز این است که مىخواهد پس از یافتن راه، حرکت کند و پس از گرفتن دستور، اجرا نماید؟ اگر این گونه نیست و قصد عمل وجود ندارد، آگاهى از این بیهوده است. کسى که آهنگ حرکت ندارد، چرا بىجهت، وقت و فکر و نشاط خود را صرف یافتن و آموختن نقشه مسیر کند؟ همان بهتر که در بىخبرى بماند؛ زیرا دانستن، مقدمه انجام دادن است و عمل، نتیجه علم.
عَنِ الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وآله خَطَبَنَا ذَاتَ یَوْمٍ فَقَالَ:
أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَیَّامُهُ أَفْضَلُ الْأَیَّامِ وَ لَیَالِیهِ أَفْضَلُ اللَّیَالِی وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ.
ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به سوی شما رو کرده است.
ماهی که نزد خدا، بهترین ماههاست و روزهایش بهترین روزها و شبهایش بهترین شبها و ساعتهایش بهترین ساعتهاست.
پیامبر گرامی«صلی الله علیه و آله و سلم» پس از مبعوث شدن به رسالت و دریافت برنامۀ آموزشی، از غار حرا به خانه بازگشتند. باري سنگين بر دوش آن رسول گرامی«صلی الله علیه و آله و سلم» آمده بود: «إِنَّا سَنُلْقي عَلَيْكَ قَوْلاً ثَقيلاً»، جبرئيل نازل شد و آيات اوّل سورۀ مزّمّل را آورد. در حقيقت با يک دستورالعمل دوازدهگانه که بهترين ابزار کار براي تحمّل آن بار سنگين بود، بر پیامبر اکرم«صلی الله علیه و آله و سلم» وارد شد.
آیت الله سید علی قاضی از شخصیت های کم نظیر جهان تشیع و از اوتاد یگانه جهان اسلام است، وی استاد کثیری از عرفا و علمای روزگار ما از جمله علامه طباطبایی و آیت الله بهجت بوده است.
در مـیـان تـعلیمات مرحوم آیت الله العظمى قاضى به مواردی برمى خوریم كه گـویـاى احـاطـه بـسـیـار ایشان بر آیات و روایات و نیز تعبد آن حكیم فرزانه و تمسك شـدیـد آن عارف یگانه به ریسمان محكم قرآن و عترت مى باشد. استاد سید حسن قاضى طباطبایى ، فرزند مرحوم قاضى ، در یادداشت هاى خود به نمونه هایى اشاره فرموده اند كه جا دارد با بیان آنها این اوراق را متبرك و نورانى سازیم :
بسم اـ الرّحمن الرّحیم
الحمدـ ربّ العالمین وصلّی اـعلی خیر خلقه محمّد وآله الطّاهرین
بر طالبان نجات و سعادت ابدی مخفی نماناد که اهل نجات دو طایفه می باشند:
یک طایفه اصحاب یمین و طایفه دیگر مقرّبین اند و اگر طالب سعادت، عمل به وظیفه اصحاب یمین، که ترک معصیت باشد، نمود از آنها خواهد شد.
مقرّبین، علاوه بر آنها وظیفه دیگر دارند که غرض بیان آنها نیست.1
توصیه های جناب انصاری برای سالك در مسیر سیر و سلوک
الف- آیت الله انصاری اولین قدم در سلوك را تبعیت كامل از شرع مقدس و علمای دین می دانستند و میفرمودند كه: « تبعیت كامل از علماء شریعت اولین قدم سالك است و خطر مهمی كه سالك در این مسیر دارد بدبینی به علماء شریعت است. »
ب-برای اگاهی بیشتر به برخی توصیه ها و دستور العمل ها و سفارشات اخلاقی شیخ محمد جواد انصاری همدانی توجه نمایید :
هر زمان قصد زيارت اولياء حقيقى سلام الله عليهم را نمودی، اولاً بايد بدانی كه نفوس مقدسه طيّبه طاهره چون از ابدان جسمانيّه مفارقت نمودند و متصل به عالم قدس و مجردات گردند غلبه و احاطه ايشان به اين عالم اقوى گردیده و تصرّفاشان در اين نشأت بيش از سابق مى شود، و اطلاعاتشان به زائرين اتم و اكمل می گردد.
«فهم احياء عند ربهم يرزقون فرحين بما آتيهم الله من فضله» . (1)